Asystent rodziny – opiekun czy katalizator zmian?
Aktualności
16.04.2019
Kwalifikację, rolę i zadania asystenta rodziny określa ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz.U. 2011 nr 149 poz. 887 z późn. zm.). Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę (art. 14 ustawy). Zgodnie z brzmieniem art. 15.1. ustawy do zadań asystenta rodziny należy m.in.: opracowanie i realizacja planu pracy z rodziną we współpracy z członkami rodziny i w konsultacji z pracownikiem socjalnym, udzielanie pomocy rodzinom w poprawie ich sytuacji życiowej, w rozwiązywaniu problemów socjalnych, psychologicznych, problemów wychowawczych z dziećmi, podejmowanie działań interwencyjnych i zaradczych w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa dzieci i rodzin, współpraca z zespołem interdyscyplinarnym lub grupą roboczą, lub innymi podmiotami, których pomoc przy wykonywaniu zadań uzna za niezbędną.
Istota asystenturyAsystentura jest kompleksowym działaniem polegającym na towarzyszeniu rodzinie z zachowaniem profesjonalnych relacji (Dunajska, Dunajska, Klein, 2011, za: Krasiejko, 2016). Towarzyszenie to bazuje na indywidualnym podejściu do rodziny z uwzględnieniem czasu, jaki jest potrzebny do dokonania zmian w jej funkcjonowaniu tak, by jej członkowie odbudowali wiarę we własne siły i aktywnie uczestniczyli w życiu społecznym (Jacków, 2008, za: Krasiejko, 2016). Istotą wspierania rodziny jest poszukiwanie rozwiązań dostosowanych do potrzeb konkretnej osoby oraz uczestniczenie w ich wdrażaniu w środowisku, w którym dana rodzina funkcjonuje. Kluczowe jest tutaj współdziałanie asystenta z rodziną, oparte na wymianie myśli i budowaniu wzajemnego zaufania (Słowik, 2008, za: Krasiejko, 2016). Zaufanie to rodzi się na gruncie przekonania, że można na kimś polegać. Osoba czy rodzina borykająca się na co dzień z trudnymi problemami, czasem funkcjonująca na marginesie życia społecznego lub/i zraniona nie jest w stanie przyjąć pomocy bez nawiązania relacji, w której poczuje się bezpiecznie. Każda osoba, która, próbując się do niej zbliżyć lub ingerować w jej życie bez zbudowanego zaufania, będzie postrzegana jako kolejne zagrożenie i traktowana wrogo i nieufnie (Karasowska, Szulirz, 2015, za: Krasiejko, 2016).
Asystowanie to strategia pomocy skoncentrowana na osobie wspieranej, ale tempo procesu zmian musi być dostosowane do możliwości aktywowania mechanizmów radzenia sobie i wykorzystywania zasobów poznawczych osoby. Istotne w udzielaniu tej pomocy jest zapewnienien osobie wspieranej poczucia akceptacji i bezpieczeństwa, przywrócenie wiary we własne możliwości oraz udzielenie informacji zwrotnych (Kot, 2008, za: Krasiejko, 2016).
Powinnością asystenta rodziny nie jest wyręczanie rodziny w jej rolach i zadaniach, tylko aktywizowanie i motywowanie do działania w celu przezwyciężenia trudnej sytuacji, w jakiej się znalazła. Najważniejsze jest wspieranie w szukaniu zasobów i kompetencji rodziny, modelowanie lub trenowanie umiejętności, których beneficjent nie posiada, towarzyszenie w ich wykonywaniu do momentu osiągnięcia biegłości (Krasiejko, 2016).
Asystent rodziny nie jest opiekunem, lecz nosicielem zmiany. Przez pewien czas towarzyszy i wspiera rodzinę z dziećmi, aby w przyszłości potrafiła ona samodzielnie pokonywać trudności życiowe, szczególnie te dotyczące opieki i wychowania dzieci oraz by mogła stworzyć im optymalne warunki do prawidłowego rozwoju (Krasiejko, 2013).
Kiedy możliwa jest zmiana?Zmiana zależy od diagnozy problemu danej osoby czy rodziny, rodzaju potrzebnych interwencji oraz reakcji podopiecznych na te interwencje. Do czynników warunkujących uzyskanie pozytywnych efektów należą m.in.:
- czynniki związane ze wsparciem: pozytywna relacja terapeutyczna, doświadczenie ulgi i spadku napięcia, zaufanie;
- czynniki związane z uczeniem się: otrzymywanie informacji zwrotnych, wgląd, zmiana oczekiwań dotyczących własnej skuteczności;
- czynniki związane z działaniem: zmiana zachowania i jego kontrolowanie, podejmowanie ryzyka, modelowanie, doświadczanie sukcesu (Czabała, 2013).
Inne z kategorii
Mural na warszawskiej Woli
14.12.2023
Na warszawskiej Woli odsłonięty został mural antyprzemocowy, który ma dodawać odwagi mieszkańcom...
czytaj dalej
Rozmawiaj, sięgnij po pomoc, podcast nr 2
12.12.2023
Już teraz możecie posłuchać kolejnego podcastu „Rozmawiaj, sięgnij po pomoc” w RMFon. O Mężczyznach...
czytaj dalej