Światowy Dzień Świadomości Znęcania się nad Osobami Starszymi (15 czerwca)

15.06.2019

Według danych ONZ około 4-6% osób starszych doświadczyło maltretowania w swoim domu. Znęcanie się nad osobami starszymi może prowadzić do poważnych fizycznych i psychicznych konsekwencji o charakterze długoterminowym. Przewiduje się, że liczba osób starszych doświadczających przemocy i nadużyć będzie wzrastać, wraz z procesem starzenia się społeczeństw –liczba osób 60+ na świecie zwiększy się ponad dwukrotnie z 542 mln w 1995 r. do 1,2 miliarda w 2025 roku. 

Przemoc wobec osób starszych przyjmuje rozmaite formy – przemocy fizycznej, psychicznej, finansowej, seksualnej, jak również zaniedbania, którego skutkiem mogą być niedożywienie, nieleczone problemy medyczne czy depresja.

Trudnej do oszacowania skali przemocy doświadczają osoby starsze w Polsce. Do Rzecznika Praw Obywatelskich wpływają sygnały o przemocy nie tylko w środowisku rodzinnym, ale także w instytucjach opieki. Rzecznik m.in. podjął interwencję w przypadku niedawno ujawnionego przypadku znęcania się nad pensjonariuszami domu pomocy społecznej w Trzciance pod Warszawą. W opinii Rzecznika domy spokojnej starości prowadzące działalność gospodarczą należy poddawać regularnej kontroli, w celu zapobiegania nadużyciom i przemocy, jak również w celu wypracowywania kultury szacunku dla pensjonariuszy.

Rzecznik nie tylko interweniuje w konkretnych przypadkach łamania podstawowych praw osób starszych, ale monitoruje również systemowe rozwiązania w tym zakresie. Wielokrotnie zwracał uwagę na niedostateczną ochronę prawną osób starszych przed dyskryminacją i przemocą motywowaną uprzedzeniami. W raporcie z badań antydyskryminacyjnych pt. Przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet, w tym kobiet starszych i kobiet z niepełnosprawnościami Rzecznik podkreślił, że kobiety starsze i z niepełnosprawnościami są bardziej narażone na przemoc, w tym przemoc instytucjonalną. Ze względu na współwystępujące cechy, które implikują narażenie na dyskryminację krzyżową, Rzecznik rekomendował uwzględnienie definicji dyskryminacji wielokrotnej i krzyżowej w ustawie z dnia 3 grudnia 2010 r. o wdrożeniu niektórych przepisów Unii Europejskiej w zakresie równego traktowania. Rzecznik zwracał także uwagę na konieczność nowelizacji Kodeksu karnego i rozszerzenie kategorii przestępstw z nienawiści na przestępstwa motywowane uprzedzeniami m.in. względem osób starszych. 

Rzecznik z uznaniem odnotowuje, że jednym z celów Krajowego Programu Działań na rzecz Równego Traktowania na lata 2013-2016 jest zwiększenie  świadomości  społecznej  na  temat  zjawiska  przemocy  wobec  osób  starszych i osób z niepełnosprawnością.  Należy jednak znacząco zwiększyć aktywność na rzecz jego realizacji, gdyż wykazywane w raporcie z realizacji Programu w 2014 roku działania nie mogą zostać uznane za w pełni adekwatne i wystarczające.

Pełnej realizacji praw człowieka osób starszych – w tym bezpieczeństwa osobistego, wolności od przemocy, tortur, poniżającego i nieludzkiego traktowania – służyłoby z pewnością uchwalenie międzynarodowej konwencji odnoszącej się bezpośrednio do praw i wolności seniorów. W celu kontynuowania dyskusji na temat potrzeby jej uchwalenia przez ONZ, Rzecznik zainicjował w kwietniu br. akcję pt. Za starość naszą i waszą! Rozmawiajmy o Konwencji o prawach osób starszych, jako wyraz poparcia dla opracowania Konwencji. Stanowisko Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej wobec opracowania i przyjęcia Konwencji jest aktualnie negatywne.

https://www.rpo.gov.pl/pl/content/swiatowy-dzien-swiadomosci-znecania-sie-nad-osobami-starszymi

Inne z kategorii

Świadkowie i rodzina ofiar przestępstw

11.05.2023

Poruszeni tragiczną śmiercią Kamila przypominamy jak ważną rolę w przeciwdziałaniu przemocy pełni...

czytaj dalej
10 istotnych informacji na temat gwałtu

10 istotnych informacji na temat gwałtu

28.08.2023

§1. Kto przemocą, groźbą bezprawną lub podstępem doprowadza inną osobę...

czytaj dalej

Newsletter Niebieskiej Linii

Dołącz do biuletynu Niebieskiej Linii i otrzymuj wszystkie bieżące informacje o akcjach, szkoleniach, wydarzeniach oraz nowych artykułach.