Artykuł wstępny (Niebieska Linia nr 6 / 2012)

Drogie Czytelniczki i Drodzy Czytelnicy

4 grudnia 2012 roku polski rząd jednomyślnie wyraził zgodę na podpisanie Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Uchwała w tej sprawie jest opatrzona oświadczeniem w brzmieniu: „Rzeczpospolita Polska oświadcza, że będzie stosować konwencję zgodnie z zasadami i przepisami Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej”. Każde zastrzeżenie do podpisywanego dokumentu obniża jego znaczenie i wymowę – apelowała w tej sprawie Hanna Machińska, dyrektorka Biura Informacji Rady Europy w Polsce na konferencji zorganizowanej 26 listopada 2012 roku przez Pełnomocniczkę Rządu ds. Równego Traktowania. Zastrzeżenia jednak się pojawiły, choć sama jednomyślna decyzja rządu dobrze rokuje dalszemu procedowaniu wokół Konwencji.

Warto przypomnieć, że Konwencja Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej została przedstawiona do podpisu w maju 2011 r. w Turcji. Ma chronić kobiety przed wszelkimi formami przemocy oraz dyskryminacji. Nakłada na państwa-strony takie obowiązki, jak: zapewnienie oficjalnej infolinii działającej 24 godziny na dobę dla ofiar przemocy oraz portalu z informacjami, a także odpowiedniej liczby schronisk oraz ośrodków wsparcia; przygotowanie procedur przesłuchań policyjnych chroniących przed wtórną wiktymizacją; monitorowanie, zbieranie danych na temat przestępstw z uwzględnieniem płci; prowadzenie akcji informacyjnych w zakresie przeciwdziałania przemocy wobec kobiet, w tym szkoleń i informacji dla chłopców i mężczyzn. Mamy w tej sprawie w Polsce wciąż sporo do zrobienia.

Pamiętajmy, że decyzje rządu musi jeszcze zaaprobować Parlament i podpisać Prezydent. Dopiero wtedy rozpoczniemy żmudny proces ratyfikacji Konwencji, czyli wyrażenia ostatecznej zgody na związanie się zapisami Konwencji. Myślę, że przed nami jeszcze długa batalia, zwłaszcza wokół spraw związanych z rozumieniem pojęcia szkodliwych społecznie stereotypów o rolach płciowych, które tkwią u podłoża dyskryminujących i przemocowych zachowań wobec kobiet. Jeśli nie jesteśmy w stanie uzyskać konsensusu na temat tego, kto ponosi winę za gwałt – gwałciciel czy „prowokacyjne” zachowania kobiet (o czym więcej piszą Monika Płatek i Grzegorz Wrona), to o randze kobiecych potrzeb w świecie zarządzanym przez męskie elity będziemy jeszcze długo dyskutować.

Ten numer „Niebieskiej Linii” koncentruje się wokół przemocy o charakterze seksualnym – od przestępstwa zgwałcenia, przez molestowanie w przestrzeni publicznej po edukację seksualną. Nie od dziś w końcu wiadomo, że czym skorupka za młodu nasiąknie… Warto, by nasze dzieci nasiąkały dobrymi wzorcami i mądrą wiedzą o sobie i o otaczającym je świecie.

Spokojnych, bezpiecznych Świąt Bożego Narodzenia dla wszystkich

Renata Durda