KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE

Aktualności

08.02.2007

Niebieska Linia nr 1 / 2007

KRAJOWY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA PRZEMOCY W RODZINIE

przyjęty Uchwałą nr 162/2006 Rady Ministrów z dnia 25 września 2006 roku (RM 111-132-06)

Wstęp (...) Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie zobowiązała Radę Ministrów do przyjęcia Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, natomiast na ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego nałożyła zadania związane z monitorowaniem realizacji Programu. Rada Ministrów do dnia 30 czerwca każdego roku zobowiązana została do składania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej sprawozdania z realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Zadaniem Programu jest wprowadzenie w życie szerokiego spektrum działań mających na celu zarówno zwrócenie uwagi opinii publicznej na zjawisko przemocy w rodzinie, jak i przeciwdziałanie przemocy w rodzinie oraz zwiększenie profesjonalizmu służb społecznych w udzielaniu pomocy ofiarom przemocy rodzinnej, a także w podejmowaniu odpowiednich działań wobec sprawców. Program powstał we współpracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministerstwem Sprawiedliwości, Ministerstwem Zdrowia, Ministerstwem Edukacji Narodowej. Punktem wyjścia do opracowania Programu była analiza dotychczasowego stanu wiedzy teoretycznej i badawczej na temat przemocy w rodzinie zarówno w Polsce, jak i w innych krajach europejskich oraz dotychczasowe doświadczenia krajowe w zapobieganiu przemocy w rodzinie. Pozwoliło to na identyfikację najbardziej istotnych problemów. Z analizy tej wyłoniono hierarchię celów, które należy osiągnąć. Jako cel główny Program wyznacza ograniczenie skali zjawiska przemocy w rodzinie. Do realizacji tego celu zostaną zaangażowane instytucje i organizacje rządowe, samorządowe i pozarządowe w Polsce. Minister Pracy i Polityki Społecznej wyznaczy do realizacji zadań wynikających z Programu Krajowego Koordynatora Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Natomiast na szczeblach wojewódzkich realizatorami Programu będą wyznaczeni przez wojewodów Wojewódzcy Koordynatorzy Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Krajowy Koordynator ma za zadanie kierować zespołem, który będzie czuwał nad prawidłową realizacją Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. W rozdziale pierwszym i drugim dokładnie sprecyzowano cele i założenia Programu. Wyznaczono też działania, które należy podjąć w zakresie profilaktyki i informowania opinii publicznej, interwencji w przypadku już zaistniałej przemocy, pomocy terapeutycznej ofiarom przemocy oraz oddziaływań na sprawców przemocy. Każde z tych działań zostało przypisane konkretnym organizacjom i instytucjom odpowiedzialnym za jego organizację. W Programie określono też skutki finansowe realizacji poszczególnych zadań w 2006 r. Wskazano również źródła finansowania działań wynikających z Programu w kolejnych latach realizacji. W Programie opisano też przewidywane procedury monitorowania realizacji zadań oraz zasady sprawozdawczości ze zrealizowanych zadań. Do Programu załączono wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie, a także tabelaryczne zestawienie działań, zadań realizatorów oraz terminów realizacji, kalkulację kosztów Programu na 2006 r., kalkulację kosztów utrzymania specjalistycznego ośrodka wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Narastanie zjawiska przemocy w rodzinie powoduje, że działania określone w Programie powinny zostać podjęte jak najszybciej, tj. jeszcze w roku 2006. Niektóre z tych działań mają charakter długofalowy i ich realizacja rozciągnie się na lata kolejne. Ponadto w toku realizacji Programu zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie będą zmieniać się w miarę potrzeb, sytuacji społecznej, warunków życia rodzin. Wymagać to będzie w kolejnych latach określania szczegółowych zadań dla wszystkich podmiotów realizujących Program. Realizacja tego Programu ma wieloletnią perspektywę.

I. Cele Programu Celem Programu jest: 1) zmniejszenie skali zjawiska przemocy w rodzinie; 2) zwiększenie skuteczności ochrony ofiar przemocy w rodzinie i zwiększenie dostępności pomocy; 3) zwiększenie skuteczności działań interwencyjnych i korekcyjnych wobec osób stosujących przemoc w rodzinie. Cele ogólne będą realizowane przez: 1) systematyczne diagnozowanie zjawiska przemocy w rodzinie; 2) podnoszenie wrażliwości społecznej wobec przemocy w rodzinie; 3) podnoszenie kompetencji służb zajmujących się problematyką przemocy w rodzinie; 4) udzielanie profesjonalnej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie; 5) oddziaływania na sprawców przemocy w rodzinie.

II. Założenia Programu Przez realizację celów Programu zakłada się: 1) zmianę pojmowania przez społeczeństwo zjawiska przemocy w rodzinie; 2) promowanie wartości rodzinnych; 3) edukację dzieci, młodzieży i dorosłych w zakresie skutków stosowania przemocy w rodzinie; 4) promowanie metod wychowawczych bez użycia przemocy. Szerokie ujęcie zapobiegania przemocy w rodzinie wyznacza cztery podstawowe nurty działań kierowanych do różnych grup odbiorców: 1) działania uprzedzające: diagnozujące, informacyjne, edukacyjne, kierowane do ogółu społeczeństwa, a także do osób pracujących z ofiarami i sprawcami przemocy w rodzinie; 2) działania interwencyjne: opiekuńcze i terapeutyczne, kierowane do ofiar przemocy w rodzinie oraz pouczające i izolujące, kierowane do sprawców przemocy w rodzinie; 3) działania wspierające: psychologiczne, pedagogiczne, terapeutyczne i inne, kierowane do ofiar przemocy w rodzinie; 4) działania korekcyjno-edukacyjne kierowane do sprawców przemocy w rodzinie. Przemoc w rodzinie jest problemem trudnym do zdiagnozowania. To, zdaniem specjalistów, rozmiary i szkodliwość zjawisk związanych z przemocą w rodzinie wskazują, że jest to jeden ze szczególnie ważnych problemów społecznych w Polsce. Wymaga on podjęcia szerokiego, dobrze zorganizowanego i zaplanowanego na wiele lat programu przeciwdziałania. Dlatego też realizacja Programu powinna uwzględniać działania w sferze: 1) prewencji; 2) prawa; 3) zdrowia; 4) edukacji; 5) pracy socjalnej. Program nakreśla jedynie ramy i kierunki działań, które podejmowane będą w obrębie kompetencji resortów, jednostek samorządu terytorialnego, organizacji pozarządowych i innych podmiotów niepublicznych oraz autorskich i lokalnych rozwiązań dostosowanych do specyfiki potrzeb w dziedzinie przeciwdziałania przemocy w rodzinie występujących na danym terenie. Realizacja Programu powinna przyczynić się do poprawy stanu bezpieczeństwa życia codziennego. Najczęściej identyfikowanymi ofiarami przemocy w rodzinie są kobiety i dzieci. Istnieją jednak powody by sądzić, że przemoc rodzinna dotyczy także często mężczyzn, osób starszych i niepełnosprawnych. Zmniejszenie rozmiarów przemocy w polskich rodzinach i pomaganie ofiarom jest nadrzędnym celem, który powinien łączyć działania sektora publicznego i organizacji pozarządowych. Program skierowany jest do: 1) ofiar przemocy w rodzinie, w tym: – dzieci, – współmałżonków lub partnerów w związkach nieformalnych, – osób starszych, – osób niepełnosprawnych; 2) sprawców przemocy w rodzinie; 3) świadków przemocy w rodzinie. Realizatorami programu przeciwdziałania przemocy w rodzinie są: – organy administracji rządowej przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, – jednostki samorządu terytorialnego przy współpracy organizacji pozarządowych oraz kościołów i związków wyznaniowych. Zadania wynikające z Programu, jak również z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, będące w kompetencjach ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, wykonuje w jego imieniu Krajowy Koordynator Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Krajowy Koordynator kieruje zespołem, który będzie czuwał nad prawidłową realizacją zadań wynikających z Krajowego Programu. Zadania wynikające z Programu, jak również z ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, będące w kompetencjach wojewody, wykonuje w jego imieniu Wojewódzki Koordynator Realizacji Krajowego Programu Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Program będzie realizowany w oparciu o następujące akty prawne: – ustawę z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. Nr 9, poz. 59, z późn. zm.); – ustawę z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz. 1231, z późn. zm.); – ustawę z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe (Dz. U. Nr 5, poz. 24, z późn. zm.); – ustawę z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591, z późn. zm.); – ustawę z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji (Dz. U. z 2002 r. Nr 7, poz. 58, z późn. zm.); – ustawę z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.); – ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.); – ustawę z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, z późn. zm.); – ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o administracji rządowej w województwie (Dz. U. z 2001 r. Nr 80, poz. 872, z późn. zm.); – ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590, z późn. zm.); – ustawę z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1592, z późn. zm.); – ustawę z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2005 r. Nr 31, poz. 266); – ustawę z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. Nr 96, poz. 873, z późn. zm.); – ustawę z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.); – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. Nr 179, poz. 1485); – ustawę z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. Nr 180, poz. 1493). Program jest skorelowany z następującymi Programami: – Strategią Polityki Społecznej 2007–2013; – Krajowym Programem Działań na Rzecz Kobiet; – Programem Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży; – Narodowym Planem Działań na Rzecz Dzieci; – Rządowym Programem „Świetlica, praca i staż – socjoterapia w środowisku wiejskim”; – Narodowym Programem Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych.

III. Działania uprzedzające 1. Strategie diagnozujące Cel: Poszerzenie wiedzy na temat rozmiarów przemocy w rodzinie. Realizacja: 1) zebranie informacji na temat rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie na obszarze Polski, dotyczących: – skali zjawiska w podziale na kategorie ofiar, – identyfikacji ofiar, – identyfikacji sprawców; 2) badanie istniejącej infrastruktury instytucji pomagających ofiarom przemocy w rodzinie; 3) zbadanie skuteczności pomocy udzielanej rodzinom dotkniętym przemocą, w tym zbadanie istniejących przeszkód w zakresie pomagania ofiarom przemocy; 4) badanie potrzeb szkoleniowych dla pracowników „pierwszego kontaktu”. Podmioty realizujące Strategie diagnozujące: 1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2) urzędy wojewódzkie, 3) komendy wojewódzkie policji, 4) kuratoria oświaty, 5) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy. Informacje na temat rozmiarów zjawiska przemocy w rodzinie, skuteczność pomocy udzielanej rodzinom dotkniętym przemocą oraz potrzeby szkoleniowe dla pracowników „pierwszego kontaktu” będą zbierane przez ośrodki akademickie bądź też instytuty badań rynku i opinii publicznej na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, raz w roku, w trakcie realizacji Programu. Badanie infrastruktury instytucji pomagających ofiarom przemocy w rodzinie odbywać się będzie cyklicznie, raz w roku, za pośrednictwem wojewodów, w oparciu o ankietę opracowaną przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii diagnozujących: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oszacowało, iż koszty przeprowadzenia badań na rok 2006 wyniosą 180.000 zł, z czego: – przeprowadzenie badań – 150.000 zł; – zorganizowanie konferencji podsumowującej badania i omówienie kierunków działań dla Wojewódzkich Koordynatorów – 30.000 zł.

2. Strategie informacyjne Cel: Podniesienie poziomu wrażliwości społecznej na zjawisko przemocy w rodzinie. Realizacja: 1) przeprowadzenie kampanii społecznych, które: – obalają mity i stereotypy na temat przemocy w rodzinie, usprawiedliwiające jej stosowanie, – nazywają wprost ogólnie akceptowane krzywdzące zachowania silniejszych członków rodziny, – propagują skuteczne sposoby powstrzymywania przemocy; 2) ograniczenie przemocy pokazywanej w mediach – zachęcanie mediów do rezygnacji z programów dla dzieci, w których zawarta jest przemoc; 3) wprowadzenie do szkolnych programów kształcenia ogólnego treści uświadamiających zagrożenia płynące z przemocy w rodzinie oraz propagujących zachowania sprzyjające pozytywnym postawom w rodzinie. Podmioty realizujące Strategie informacyjne: 1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2) Ministerstwo Edukacji Narodowej, 3) Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, 4) Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego – przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji oraz 5) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy we współpracy z mediami o zasięgu regionalnym. Za przeprowadzenie corocznych kampanii społecznych o zasięgu krajowym odpowiedzialne jest Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych i Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, będą czuwać nad ograniczeniem przemocy pokazywanej w mediach, zwłaszcza w programach dla dzieci. Punkt 3 realizacji Strategii informacyjnych realizuje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Za przeprowadzenie lokalnych kampanii społecznych są odpowiedzialni starostowie. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii informacyjnych: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oszacowało, iż roczne koszty realizacji Strategii informacyjnych na szczeblu centralnym wyniosą 120.000 zł.

3. Strategie edukacyjne Cel: Szkolenie służb zajmujących się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie. Realizacja: 1) wprowadzenie do programów kształcenia zawodowego osób zajmujących się przemocą w rodzinie treści dotyczących przyczyn i skutków przemocy, rozpoznawania i diagnozowania przypadków przemocy w rodzinie oraz współpracy w ramach gminnego systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie; 2) opracowanie programów edukacyjnych i wspierających dotyczących zapobiegania przemocy wobec dzieci i osób dorosłych, np. partnera, osoby starszej, osoby niepełnosprawnej itp.; 3) opracowanie procedur ochrony prawnej i wsparcia psychologicznego dla świadków i ofiar przemocy w rodzinie; 4) przygotowanie pakietów szkoleniowych w zakresie przyczyn i skutków przemocy w rodzinie i przeszkolenie następujących grup pracowników: – Policji, – służby zdrowia, – pracowników socjalnych, – przedstawicieli gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, – nauczycieli, pedagogów szkolnych i psychologów, – prokuratorów, sędziów i kuratorów sądowych; 5) opracowanie materiałów instruktażowych, zaleceń i procedur postępowania interwencyjnego w sytuacjach przemocy w rodzinie, ze szczególnym uwzględnieniem procedury „Niebieskich Kart”. Podmioty realizujące Strategie edukacyjne: 1) Ministerstwo Edukacji Narodowej, 2) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 3) Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 4) Ministerstwo Sprawiedliwości, 5) Ministerstwo Zdrowia – przy wsparciu państwowych jednostek organizacyjnych realizujących zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, 6) samorząd województwa, 7) urzędy wojewódzkie. Za realizację zadań związanych z opracowaniem programów edukacyjnych, programów kształcenia zawodowego osób zajmujących się przemocą w rodzinie są odpowiedzialne wszystkie wyżej wymienione resorty, w granicach swoich kompetencji – realizację koordynuje Ministerstwo Edukacji Narodowej. Organizowanie szkoleń i przygotowanie pakietów szkoleniowych dla osób realizujących zadania związane z przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie należy do właściwości marszałków województw, natomiast zadania wynikające z punktu 5 Strategii edukacyjnych realizuje wojewoda. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii edukacyjnych: Zadania zawarte w pkt 1 i 2 Strategii edukacyjnych zostaną sfinansowane w ramach wydatków zaplanowanych na 2007 r., 2010 r., 2012 r., 2014 r. i 2016 r. w budżetach Ministerstw: Edukacji Narodowej, Pracy i Polityki Społecznej, Spraw Wewnętrznych i Administracji, Sprawiedliwości oraz Zdrowia, na realizację których należy przeznaczyć z budżetu poszczególnych resortów środki wysokości po 15.000 zł. rocznie. Ponadto od 2007 r. planuje się dofinansowanie z budżetu państwa szkoleń dla osób zajmujących się przemocą w rodzinie, organizowanych przez marszałków województw w wysokości 240.000 zł rocznie. Zgodnie z harmonogramem działań Programu zawartym w załączniku nr 1 do Programu realizacja Strategii edukacyjnych rozpocznie się w 2007 r.

IV. Działania interwencyjne 1. Strategie pomocowe kierowane do ofiar przemocy w rodzinie Cel: Stworzenie organizacyjnych i kadrowych warunków do udzielania profesjonalnej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie. Realizacja: 1) rozwój sieci instytucji wspierających ofiary przemocy w rodzinie: – punktów konsultacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie, – ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, – specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, – domów dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży, – ośrodków interwencji kryzysowej; 2) zwiększenie zakresu działania ogólnopolskiego telefonu zaufania „Niebieska Linia” dla ofiar przemocy w rodzinie łączącego się z lokalnymi punktami konsultacyjnymi lub ośrodkami wsparcia; 3) stworzenie warunków umożliwiających ofiarom przemocy otrzymanie w pierwszej kolejności mieszkań socjalnych; 4) udostępnienie do publicznej wiadomości informatorów o instytucjach udzielających pomocy w sytuacjach doświadczania przemocy w rodzinie. Podmioty realizujące Strategie pomocowe: 1) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy we współpracy z organizacjami pozarządowymi; 2) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel gminny we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii pomocowych: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej zakłada powstanie w każdym województwie średnio po 2 specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Oznacza to, że powinno powstać ok. 32 takich placówek. Ponieważ, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jest to zadanie zlecone do realizacji powiatom, budżet państwa ma obowiązek zabezpieczyć środki finansowe na ten cel. Dlatego też szacuje się, że niezbędnym jest przeznaczenie środków w wysokości: 6.560.000 zł, w tym: 1.760.000 zł na utworzenie ośrodków wsparcia oraz 4.800.000 zł na utrzymanie tych jednostek. Pozostałe zadania wynikające ze Strategii pomocowych będą finansowane ze środków własnych samorządów gminnych i powiatowych.

2. Strategie interwencyjne kierowane do sprawców przemocy w rodzinie Cel: Zapobieganie kontaktowaniu się sprawców przemocy w rodzinie z osobami pokrzywdzonymi. Realizacja: 1) izolowanie sprawców od ofiar na podstawie odrębnych przepisów; 2) stosowanie procedury „Niebieskich Kart”. Podmioty realizujące Strategie interwencyjne: 1) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień, 2) prokuratura, 3) Policja, 4) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy we współpracy z organizacjami pozarządowymi, 5) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel gminny we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii interwencyjnych: Zadania wynikające ze strategii interwencyjnych kierowanych do sprawców przemocy w rodzinie będą finansowane ze środków własnych samorządów gminnych.

V. Działania wspierające – Strategie terapeutyczne Cel: Wspieranie ofiar przemocy w rodzinie w przezwyciężaniu sytuacji kryzysowej oraz w przerwaniu cyklu przemocy, a także zapobieganie kolejnym aktom przemocy w rodzinie. Realizacja: Wzmocnienie ochrony ofiar przemocy przez: – opracowywanie i realizację programów ochrony ofiar przemocy z udziałem Policji, prokuratury, kuratorów sądowych, – opracowywanie i realizacja programów terapeutycznych dla ofiar przemocy w rodzinie, – zabezpieczenie odpowiednich warunków do przesłuchań dzieci (niebieskie pokoje) oraz w miarę możliwości dorosłych – ofiar przemocy w rodzinie. Podmioty realizujące Strategie terapeutyczne: 1) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień, 2) Policja, 3) prokuratura, 4) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy we współpracy z organizacjami pozarządowymi, 5) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel gminny we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii terapeutycznych: Zadanie to finansowane będzie ze środków przeznaczonych na funkcjonowanie specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie.

VI. Działania korekcyjno-edukacyjne skierowane do sprawców przemocy w rodzinie – Strategie ukierunkowane na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie Cel: Powstrzymanie sprawców i zakończenie przemocy w rodzinie. Realizacja: 1) opracowanie wytycznych do tworzenia modelowych programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie; 2) opracowanie i wdrożenie do realizacji programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie; 3) realizacja programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie; 4) wykonywanie przez sprawców przemocy w rodzinie prac społecznie użytecznych przy jednoczesnym uczestnictwie w programach korekcyjno-edukacyjnych. Podmioty realizujące Strategie ukierunkowane na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie: 1) Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 2) sądy w ramach swoich ustawowych uprawnień, 3) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel powiatowy we współpracy z organizacjami pozarządowymi, 4) jednostki samorządu terytorialnego – szczebel gminny we współpracy z organizacjami pozarządowymi. Przewidywane roczne skutki finansowe realizacji Strategii ukierunkowanych na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie: Na zlecenie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej zostały opracowane wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno-edukacyjnych dla sprawców przemocy w rodzinie, które będą mogły być wykorzystane przez samorządy powiatowe odpowiedzialne za realizację Strategii ukierunkowanych na zmianę zachowań i postaw osób stosujących przemoc w rodzinie. Wytyczne do tworzenia modelowych programów korekcyjno-edukacyjnych zostały zamieszczone w załączniku nr 2 do Programu. Szacuje się, że koszt realizacji programu korekcyjno-edukacyjnego dla jednej osoby stosującej przemoc w rodzinie wyniesie 500 zł miesięcznie. Zakłada się, że w 2006 r. takimi programami zostanie objętych 960 sprawców i będą poddani oddziaływaniom w ciągu trzech miesięcy. Środki na ten cel wyniosą 1.440.000 zł i zostały przewidziane w ustawie budżetowej na rok bieżący. Zakłada się, że w kolejnych latach liczba sprawców uczestniczących w programach wzrośnie i koszty związane z realizacją tego zadania również będą ulegały zwiększeniu. Środki te zabezpieczy budżet państwa – realizacja programów korekcyjno-edukacyjnych jest zadaniem zleconym samorządom powiatowym.

VII. Przewidywane efekty realizacji Programu 1. Zmiana postaw społeczeństwa wobec przemocy w rodzinie. 2. Wzrost liczby osób profesjonalnie pomagających ofiarom i sprawcom przemocy w rodzinie. 3. Wzrost liczby placówek udzielających pomocy. 4. Spadek liczby przypadków przemocy w rodzinie; 5. Spadek liczby rodzin, w których interwencje Policji i innych służb zajmujących się przemocą w rodzinie podejmowane są wielokrotnie.

VIII. Przewidywane skutki finansowe proponowanych rozwiązań Realizacja Programu została rozłożona na okres dziesięciu lat, przy uwzględnieniu konieczności dokonywania systematycznej ewaluacji Programu, a także wprowadzeniu niezbędnych zmian prawnych. W pierwszych latach należy spodziewać się wzrostu kosztów, ale wydaje się, że po trzech, czterech latach prawidłowej realizacji Programu koszty te, w związku ze zmniejszającym się zjawiskiem przemocy w rodzinie, będą malały (...).

IX. Sposób monitorowania i sprawozdawczości Każdy z resortów odpowiedzialnych za monitorowanie Programu raz na rok będzie dokonywał analizy jakościowej i ilościowej realizacji Programu w oparciu o dane przekazane przez podległe jednostki. Monitorowanie realizacji Programu odbywać się będzie w oparciu o sprawozdawczość, która dotyczyć będzie: – instytucji pomagających ofiarom przemocy w rodzinie; – form udzielanej pomocy ofiarom przemocy w rodzinie; – form działań kierowanych do sprawców przemocy w rodzinie. Szczegółowa prezentacja danych niezbędnych do oceny realizacji Programu zawarta jest w załączniku nr 4. Ponadto, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Rada Ministrów zobligowana została do przedkładania Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej w terminie do 30 czerwca każdego roku sprawozdania z realizacji Programu.