Jak badać zachowania agresywne

Aktualności

08.06.1999

Niebieska Linia nr 3 / 1999

Przedstawiam propozycje kwestionariuszy, które mogą ułatwić zbadanie i wstępne rozpoznanie zachowań agresywnych. Wyniki analiz tych kwestionariuszy mogą być podstawą do stwierdzenia, czy ktoś jest sprawcą przemocy domowej. Mogą być jednak ważną wskazówką przy diagnozie zachowań agresywnych.

Przez agresję rozumiem takie zachowania, które zmierzają do wyrządzenia komuś krzywdy natury fizycznej lub psychicznej.

Prezentowane kwestionariusze wyróżniają dwa typy agresji: fizyczną i słowną.

Agresja fizyczna to skłonność do działania fizyczną przemocą przeciwko innym. Wyraża się w takich zachowaniach, jak uderzanie, popychanie kogoś, wszczynanie bójek, bicie przedmiotami, ciskanie w kogoś przedmiotami itp.

Agresja słowna to zachowania polegające na szkodzeniu innym i ranieniu ich poprzez treść i formę wypowiedzi. Treść agresywnych wypowiedzi stanowią groźby, przekleństwa, ostra krytyka. Objawem agresji słownej są między innymi: krzyczenie, niegrzeczne, szorstkie odpowiedzi, zrzędzenie, dokuczliwość, zgryźliwość itp.

Kwestionariusze zostały opracowane z myślą o pracy z osobą uzależnioną. Z badań wynika, że nadużywanie alkoholu bywa połączone z aktami przemocy. Fakt ten, jednak często jest pomijany w terapii uzależnień.

Kwestionariusz A został przygotowany w ten sposób, by osoba badana nie czuła się zagrożona. O przemoc nie pyta się wprost, stwierdzenia są tak formułowane, by zachowania agresywne nie miały negatywnej oceny. Na podstawie kwestionariusza terapeuta może uzyskać wstępne rozpoznanie repertuaru zachowań agresywnych osoby uzależnionej. Jeśli w tym kwestionariuszu osoba badana uzyska dużą liczbę odpowiedzi twierdzących, warto kontynuować pracę poprzez wypełnienie kwestionariusza B. Na jego podstawie terapeuta może uzyskać informację na temat częstotliwości występowania niektórych zachowań agresywnych.

Z informacji zebranych z kwestionariuszy można sformułować wstępną diagnozę problemu związanego z zachowaniami agresywnymi, co ułatwi przygotowanie planu terapeutycznego.

S.K.