ODWIEDZAJĄC PSYCHIATRĘ, NIE ZWARIUJEMY

Aktualności

26.07.2007

Rz: Czy stan psychiczny Polaków się poprawia?

Joanna Meder: - Obawiam się, że statystyki nie odzwierciedlają rzeczywistości. Publiczne poradnie zdrowia psychicznego są niewydolne. Narodowy Fundusz Zdrowia kontraktuje za mało wizyt. W rezultacie na pierwszą pacjent musi czekać nawet trzy miesiące, co w przypadku potrzeby natychmiastowej pomocy mija się z celem. Dlatego coraz więcej osób korzysta z sieci prywatnych przychodni.

Ile osób leczy się prywatnie?

Nie dysponujemy takimi statystykami. Prywatne placówki nie mają obowiązku rejestrowania pacjentów. Ale można szacować, że w ten sposób leczy się co najmniej połowa z dwóch, trzech milionów osób, które szukają pomocy.

Z jakimi problemami przychodzimy dzisiaj najczęściej do lekarza?

Więcej jest objawów depresji. Cierpi na nią co piąty Polak, ale uważamy, że na terapię decyduje się zaledwie 14 - 16 proc.

Zwiększyła się liczba pacjentów mających myśli samobójcze. Częściej pojawiają się zaburzenia związane z pracoholizmem, w tym uzależnienie od środków psychoaktywnych.

Jakie panują mity na temat kontaktów z psychiatrą czy psychologiem?

Aby skorzystać z pomocy lekarza tej specjalizacji, nie jest potrzebne skierowanie, o czym sporo osób nie wie. Nie zdają też sobie sprawy z tego, jak wiele zależy od równowagi psychicznej. Dobre samopoczucie pomaga w leczeniu chorób somatycznych. Dlatego kiedy moi koledzy onkolodzy widzą, że chory jest roztrzęsiony, proponują rozmowę z psychologiem. Wiele osób się obraża. "Co pan robi ze mnie wariata?!" - mówią. Najczęstszą przyczyną tego, że Polacy nie korzystają z pomocy psychiatry czy psychologa, jest wstyd i obawa przed tym, co inni sobie pomyślą.

W jaki sposób przekonać bliską nam osobę, że jednak warto?

Nie mówmy: "Powinieneś iść do lekarza". Powiedzmy: "Ja też się tym martwię. To jest nasz wspólny problem. Pójdźmy więc razem". Nie rozpatrujmy sprawy w kategoriach "ty", ale użyjmy magicznego słowa "my".

Kiedy należy skorzystać z pomocy specjalisty?

Kiedy człowiek przestaje sobie nagle radzić z prostymi czynnościami. W rezultacie nie może spać, pojawia się jakaś somatyczna choroba. Lepiej dmuchać na zimne i wybrać się do specjalisty, niż dopuścić do tego, by na pomoc było za późno.

Za późno?

Pierwsze symptomy zaburzeń psychicznych mogą być niewinne. Człowiek czuje się niedoskonały, wydaje mu się, że wszystkim przeszkadza. Łatwiej wówczas podjąć decyzję o pozbawieniu się życia. Kiedyś uważano, że każda próba jest wołaniem o pomoc. Dzisiaj sposoby popełniania samobójstw są coraz bardziej drastyczne i skuteczne. Nie ma mowy o wołaniu, ale o determinacji, by zniknąć z tego świata.

Niestety, wciąż pokutują w Polsce niezdrowe stereotypy, np. że wizyta u psychiatry jest niezbędna dopiero po podjęciu nieudanej próby zabicia się. W rezultacie ofiar samobójstw jest niemal tyle co ofiar wypadków na drogach!

Czy można mówić o istnieniu jakiejś grupy ryzyka?

Liczbę ofiar samobójstw trzeba pomnożyć kilkakrotnie. To także rodzina i przyjaciele tych, którzy odebrali sobie życie. Decyzja o odejściu z tego świata jest jednym z najtrudniejszych zadań dla naszej psychiki. Łatwiej ją podjąć, jeśli ktoś z bliskiego otoczenia już tego dokonał. Nieświadomie uczymy się, że samobójstwo może być sposobem rozwiązywania problemów.

Kiedy należy pójść do psychologa, a kiedy do psychiatry?

Myślę, że jest to kwestia drugorzędna. Najważniejsze, by szukać pomocy. Zasadnicza różnica między lekarzami obydwu specjalności polega na tym, że psychiatra może przepisywać leki.

Czy istnieje sprawdzony sposób zachowywania higieny psychicznej?

Nie ma recepty, która by była w 100 proc. skuteczna. Wiadomo jednak, że równowadze psychicznej szkodzi długotrwały stres. Trzeba znaleźć odrobinę czasu na relaks i odprężenie. Pójść na spacer i po prostu posłuchać śpiewu ptaków.

rozmawiała Izabela Redlińska

Źródło: www.rzeczpospolita.pl