Rocznik

Drogie Czytelniczki i drodzy Czytelnicy,

o przemocy domowej nie da się opowiadać bez poruszania kwestii zdrowia psychicznego. Jak mówi w rozmowie z nami psychiatrka, lek. Sandra Błędek-Andrzejak, jednymi z najczęściej pojawiających się zaburzeń u osób doznających przemocy są zaburzenia adaptacyjne, depresyjne oraz depresyjno-lękowe. Niestety, powiązane z nimi objawy same w sobie niezwykle silnie wpływają na codzienność. W końcu tak trudno zmagać się z rzeczywistością – nie mówiąc już np. o próbach wyrwania się z przemocowego związku – gdy brakuje sił, ciemność wciąga, a każdy krok wydaje się przerażać i zupełnie nie mieć sensu: „Bo po co? Co to zmieni? Będzie tylko gorzej”.

Jeśli zaś chodzi o zaburzenia osobowości, w odniesieniu do osób stosujących przemoc, najczęściej mówi się o zaburzeniach schizoidalnych, antyspołecznych i osobowości typu borderline, choć bardzo ciekawe są obserwacje zestawiające ze sobą profile osobowościowe kobieti mężczyzn. W jednym z badań porównano 78 pań i 78 panów, którzy zostali skierowani przez sąd w USA do programu resocjalizacyjnego właśnie w związku ze stosowaniem przemocy domowej*.Okazało się, że kobiety częściej wykazywały cechy osobowości histrionicznej, narcystycznej i kompulsywnej, a rzadziej osobowości zależnej. Co więcej, kobiety biorące udział w tym badaniu częściej niż mężczyźni prezentowały cechy wskazujące na obecność zaburzeń osobowości (choć trzeba pamiętać, że większość osób z taką diagnozą nigdy nie była i nie będzie agresywna–bardzo uważajmy na stygmatyzację i powielanie mitów!).

To niezwykle ważne, by wszyscy specjaliści pracujący w obszarze przeciwdziałania przemocy domowej byli świadomi mechanizmów powiązanych z zaburzeniami psychicznymi. W ich kontekście doświadczenia i zachowania zarówno osób doznających, jak i stosujących przemoc, potrafią zyskać zupełnie nowe rozumienie. To zaś może być podstawą do niesienia skutecznego wsparcia. 

Zapraszam do lektury!

Katarzyna Miłkowska

* Simmons, C.A., Cobb, N., Fowler, C.R., Lehman, P. (2005). Personality Profiles of Women and Men Arrested for Domestic Violence. Journal of Offender Rehabilitation, 41(4), 63–81. https://doi.org/10.1300/J076v41n04_03

SPIS TREŚCI nr 4/159/2025

ZABURZENIA PSYCHICZNE A PRZEMOC

• W gabinecie psychiatry. Praca z osobami doświadczającymi przemocy Lek. Sandra Błędek-Andrzejak w rozmowie z Katarzyną Miłkowską
• Barbara Czardybon Zaburzenia osobowości wśród osób doświadczających i stosujących przemoc domową
• Agata Sierota Problem agresji i przemocy u osób z borderline a relacja terapeutyczna
• Aneta Gawełek Kiedy trauma boli innych. PTSD jako predyktor agresji i przemocy domowej
• Michał Gluzek Zaburzenia psychiczne jako czynnik ryzyka przemocy domowej
• Arleta Balcerek Nieleczone problemy psychiczne rodziców. Długoterminowe skutki dla dzieci i droga do zdrowienia

PSYCHE I SOMA

• Anna Maria Nowakowska Osaczenie
• Agnieszka Machnowska Atlas emocji w przemocy domowej. Jak nawigować po trudnym terenie?
• Katarzyna Miłkowska Przemoc w ciąży = przemoc prenatalna
• Justyna Kotowicz Głos uciśnionych. Teatr Augusto Boala jako narzędzie przeciwdziałania przemocy domowej

PRAWO, KTÓRE CHRONI

• Damian Aptowicz Znieważenie a zniesławienie. Perspektywa przemocy domowe
• Michał Lewoc Cywilnoprawne środki izolacji osób stosujących przemoc domową jako ochrona osób krzywdzonych

WERSJA PDF: >>POBIERZ<<